علائم بیماری فارنژیت چیست؟

علائم اصلی فارنژیت شامل خشکی، خارش و گلو درد است، سایر علائم وابسته به نوع عفونت، مانند علائم سرماخوردگی یا آنفلوانزا، ظاهر می‌شوند.

نشانه‌ها و علائم فارنژیت ویروسی عبارتند از:

• سرفه
• سردرد
• تب و لرز
• بدن درد
• عطسه
• آبریزش بینی
• احتقان یا گرفتگی بینی
• تورم غدد لنفاوی
• خستگی
• زخم‌های دهان
• فارنژیت مرتبط با مونونوکلئوز می‌تواند دارای علائم زیر باشد:
• درد شکمی، به ویژه در سمت بالا و چپ تنه
• خستگی بسیار زیاد
• کاهش اشتها
• تورم غدد لنفاوی
• ضایعات دانه مانند پوستی
• نشانه‌های فارنژیت باکتریایی شامل موارد زیر است:
• تب و لرز
• درد شدید در زمان بلعیدن
• دردناک و متورم شدن غدد لنفاوی گردن
• ضایعات سفید یا چرکی قابل مشاهده در پشت گلو
• لوزه های متورم و قرمز
• سردرد
• درد شکمی
• خستگی
• حالت تهوع
• استفراغ
• ضایعات دانه مانند قرمز رنگ که به عنوان مخملک شناخته می‌شوند.
• احساس طعم عجیب در دهان

علل ایجاد فارنژیت چیست؟

عفونت‌های ویروسی:

شایع‌ترین علت فارنژیت هستند، برخی ویروس های رایج عامل فارنژیت عبارتند از:

ویروس‌های شایع سرماخوردگی: راینو ویروس، کرونا ویروس یا پارا آنفلوانزا

آدنوویروس: که عامل التهاب ملتحمه یا چشم صورتی و سرماخوردگی است.

ویروس آنفلوآنزا

ویروس اپشتین بار(EBV): که باعث ایجاد منونوکلئوز می‌شود. منونوکلئوز یک عفونت ویروسی مسری است که باعث ایجاد علائم متعددی شبیه به بیماری آنفلوانزا می‌شود، ویروس آن از طریق بزاق انتقال می‌یابد، بنابراین از طریق ظروف، کارد و چنگال مشترک یا بوسیدن فرد مبتلا یا در معرض سرفه و عطسه قرار گرفتن باعث انتقال ویروس می‌شود، همچنین به عنوان بیماری بوسیدن نیز شناخته می‌شود، بیماری منونوکلئوز بیشتر در نوجوانان و جوانان رخ می‌دهد.

عفونت‌های باکتریایی:

عفونت‌های باکتریایی ممکن است عامل فارنژیت باشند، هرچند که شیوع آنها کمتر است. باکتری استرپتوکوک گروه A عامل ۲۰ تا ۴۰ درصد فارنژیت در کودکان است. همچنین افراد مبتلا به بیماری فارنژیت ناشی از عفونت استرپتوکوک گروه A را به عنوان گلودرد استرپی نام می‌برند. سایر عفونت‌های باکتریایی که می‌توانند باعث ایجاد فارنژیت شوند، عبارتند از:

• استرپتوکوکوس گروه C و G
• کلامیدیا
• گونوریا
• مایکوپلاسما پنومونیه

ریسک فاکتورهای ابتلا به فارنژیت:

• سابقه ی قبلی آلرژی
• سابقه ی عفونت‌های مکرر سینوسی
• سیگار کشیدن و یا قرار گرفتن در معرض دود دست دوم سیگار

هر دو نوع ویروسی و باکتریایی فارنژیت واگیردار هستند و میکروارگانیسم های عامل فارنژیت تمایل به زندگی در بینی و گلو دارند. فرد مبتلا به بیماری با سرفه یا عطسه قطرات ریزی که حاوی ویروس یا باکتری هستند را در هوا آزاد می‌کند و از راه های زیر باعث آلوده شدن سایرین می‌شوند:

• تنفس مستقیم قطرات ریز
• لمس اشیاء آلوده و سپس لمس صورت خود
• مصرف مواد غذایی و نوشیدنی های آلوده

به همین دلیل شستن دست ها قبل از خوردن غذا یا لمس صورت خود ضروری است. معمولا عفونت‌های ویروسی مانند سرماخوردگی، طی ۷ تا ۱۰ روز بهبود می‌یابد، اما به دلیل وجود دوره ی کمون، قبل از ظاهر شدن علائم بیماری به سایرین منتقل می‌شود. با توجه به گفته ی مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری، فرد با ماندن در خانه تا زمانی که دیگر تب ندارد و مصرف آنتی بیوتیک به مدت حداقل ۲۴ ساعت، می‌تواند از گسترش گلودرد استرپی پیشگیری کند.

فارنژیت چگونه تشخیص داده می‌شود؟

معاینه بالینی: در صورت شکایت از هر گونه علائم فارنژیت، پزشک گلو را معاینه خواهد کرد و از نظر وجود هر گونه ضایعات سفید یا خاکستری، تورم یا قرمزی آن را بررسی می‌کند، پزشک همچنین گوش و بینی و غدد لنفاوی دو طرف گردن را معاینه خواهد کرد.

کشت گلو: در صورت شک پزشک به گلودرد استرپی، کشت گلو را درخواست خواهد داد، که با استفاده از سوآپ نمونه ای از ترشحات گلو می‌گیرند، اکثر پزشکان قادر به انجام آزمایش سریع استرپتوکوک در مطب هستند و این آزمایش در چند دقیقه در صورت مثبت بودن برای استرپتوکوک به پزشک اطلاع می‌دهد و در برخی موارد سوآپ را جهت آزمایش های بیشتر به آزمایشگاه می‌فرستند و نتایج آن حداقل تا ۲۴ ساعت در دسترس نخواهد بود.

آزمایش خون: در صورت شک پزشک به سایر علل دیگر فارنژیت، ممکن است آزمایش خون را درخواست کند، که نمونه را از دست یا بازو گرفته و به آزمایشگاه می‌فرستند، که با آزمایش خون می‌توان وجود منونوکلئوز را بررسی کرد و جهت بررسی سایر عفونت‌ها از شمارش کامل سلول های خونی (CBC) استفاده می‌شود.

تشخیص افتراقی های فارنژیت چیست؟

لارنژیت: یا التهاب حنجره و تارهای صوتی که در جلوی گلو قرار دارد، که التهاب تارهای صوتی باعث خشونت صدا و در برخی از افراد از بین رفتن کامل صدا به طور موقتی می‌شودو تحت فشار گذاشتن تارهای صوتی باعث این التهاب می‌شود و سایر علل عبارتند از:

• آلرژی
• بازگشت اسید معده یا رفلاکس
• عفونت‌های ویروسی و باکتریایی

التهاب لوزه ها: لوزه ها مجموعه ای از بافت هستند که در دو طرف حلق قرار دارند، این التهاب نتیجه عفونت ویروسی یا باکتریایی است. عفونت باکتریایی می‌تواند ناشی از استرپتوکوک گروه A باشد و معمولا به صورت خودبه خود یا با دوره‌ی کوتاهی از مصرف آنتی بیوتیک بهبود می‌یابد و در شرایط شدیدتر با عمل جراحی لوزه را برمی‌دارد، علائم التهاب لوزه و التهاب حلق یکی است مانند:

• گلو درد
• قرمزی و تورم لوزه ها
• نقاط سفید یا زرد در لوزه ها
• دشواری در بلع
• درد شکم
• سردرد
• سفتی گردن

زخم های گلو: که حاوی چرک هستند و در گلو، تارهای صوتی یا مری قرار دارند، علل زخم گلو عبارتند از:

• عفونت‌های ویروسی و باکتریایی
• آسیب به بافت پوشاننده ی گلو
• شیمی درمانی
• اسید معده ناشی از استفراغ یا بازگشت اسید

علائم این بیماری نیز مشابه فارنژیت است و عبارتند از:

• مشکل یا درد هنگام بلعیدن
• ضایعات چرکی سفید در گلو
• تب
• لرز
• تورم غدد لنفاوی
• حالت تهوع

کاندیدیازیس در اورژانس

دیفتری

مدیریت اورژانس خروسک (لارنگو تراکئو برونشیت)

مدیریت اورژانسی گونوره

مدیریت اورژانسی اپی گلوتیت اطفال

اپیگلوتیت

بیماری دست و پا و دهان در اورژانس

هرپس سیمپلکس در اورژانس

مونونوکلئوز عفونی در اورژانس

فارنژیت اطفال

آبسه اطراف لوزه در اورژانس

پنومونی، مایکوپلاسما

آبسه پشت حلقی

تب روماتیسمی در اورژانس

مخملک

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورت مشاهده ی هر کدام از علائم زیر توسط افراد مبتلا به فارنژیت، باید به پزشک مراجعه کنند:

• علائم بیش از ۱۰ روز طول بکشد.
• دشواری شدید یا درد در هنگام بلعیدن
• دشواری در تنفس
• ضایعات دانه مانند پوستی

درمان فارنژیت چیست؟

درمان های خانگی

اگر ویروس عامل فارنژیت باشد، مراقبت‌های خانگی به کاهش علائم کمک می‌کنند، مراقبت‌های خانگی شامل موارد زیر است:

• نوشیدن مقدار زیادی مایعات برای جلوگیری از کم آبی بدن
• خوردن سوپ گرم
• غرغره کردن آب نمک گرم (۱ قاشق چایخوری نمک در هر ۸ اونس آب)
• استفاده از مرطوب کننده ی هوا
• استراحت در خانه تا زمان بهبودی کامل
• مصرف داروهای بدون نسخه جهت تسکین درد و تب مانند استامینوفن یا ایبوپروفن

گاهی اوقات درمان های جایگزینی برای درمان فارنژیت استفاده می‌شود، با این حال جهت پیشگیری از هر گونه تداخل دارویی یا عوارض جانبی قبل از استفاد با پزشک خود مشورت کنید. بعضی از گیاهان دارویی که بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند، عبارتند از:

• پیچ امین الدوله
• شیرین بیان
• ریشه گل ختمی
• مریم گلی
• نارون آمریکایی
• درمان پزشکی

در برخی موارد، درمان دارویی برای بیماری فارنژیت ضروری است، به خصوص اگر عامل آن عفونت باکتریایی باشد و در چنین مواردی پزشک آنتی بیوتیک تجویز می‌کند و آموکسی سیلین و پنی سیلین معمولا از داروهای تجویز شده برای گلودرد استرپی است و باید دوره ی کامل مصرف آنتی بیوتیک را جهت پیشگیری از بازگشت عفونت و یا بدتر شدن بیماری طی کنید و یک دوره ی کامل معمولا ۷ تا ۱۰ روز طول می‌کشد.

چگونه می‌توان از ابتلا به فارنژیت پیشگیری کرد؟

رعایت مناسب بهداشت از بسیاری از موارد ابتلا به فارنژیت جلوگیری می‌کند. اقدامات لازم جهت پیشگیری از فارنژیت عبارتند از:

• اجتناب از مصرف غذا و نوشیدنی و ظرف غذای مشترک
• اجتناب از افراد بیمار
• دست‌ها‌ی خود را بشویید، مخصوصا قبل از غذا خوردن و بعد از سرفه یا عطسه کردن
• در صورت در دسترس نبودن صابون و آب، از مواد ضدعفونی کننده دست دارای الکل استفاده کنید.
• از سیگار کشیدن و استنشاق دود دست دوم سیگار بپرهیزید.

منبع: دکترتو